Vücut Sanatı ve Dövmelerin Kimyası

Günümüzde dövme yaptırmak artık tamamen moda haline geldi. Basit siyah çizimlerden, ayrıntılı renkli tasarımlara kadar; hemen herkes duygu ve düşüncelerini ifade etmek için vücutlarını bir sanat eserine dönüştürüyor.

Ancak, kimya meraklıları için dövme yapımında kullanılan boyaların bileşimi hakkında yeterli bilgi maalesef yoktur. Bulunması imkansız olduğundan değil ama çoğu boya tarifi ticari bir sırdır ve üreticiler tarafından korunmaktadır.

Biz Kimyaca’da meraklı ve araştırmacı bir grup olarak, dövme yapımında kullanılan boyalarda ne olduğu ile ilgili biraz araştırma yapmaya karar verdik. Dövme yapımında kullanılan mürekkep veya boyanın tam kimyasal bileşimini bulamasak da; eğer dövme yaptırmaya karar verirseniz, vücudunuza giren maddeler hakkında biraz fikir edilebilirsiniz bu yazımızla.

Dövme boyası aslında nedir?

Dövme yapımında kullanılan en eski mürekkepler sadece farklı renklerdeki toprak mineralleriydi. Ama günümüzde dövme sanatçıları doğal ve sentetik olmak üzere önemli bir çeşitliliğe sahip, hatta karanlıkta ya da ultraviyole ışık altında parlayan pigmentler de dahil.

Dövme boyaları şu maddelerin bilinmeyen bir karışımından oluşmaktadır:

  • Sentetik metal tuzları pigmentleri (oksitler, sülfitler, selenidler)
  • Doğal mineral pigmentler
  • Bitkisel bazlı boyalar
  • Plastik bazlı boyalar

Dövme boyasının renklerinde hangi bileşenler mevcuttur peki?

RENK BİLEŞİM
Siyah Karbon (yanmış karbon), Vüstit (demir oksitte bol miktarda bulunur, FeO), Manyetit Kristalleri
Kahverengi Ochre (Toprak boyası – demir oksit ve kil de bol miktarda bulunur)
Kırmızı Civa sülfür (Zincifre) (HgS), Demir oksit (Fe2O3), Kadmiyum kırmızısı (CdSe)
Turuncu Kadmiyum selenoid-sülfür, Disasodiarylide, Disazopyrazolone
Sarı Kadmiyum sarısı (CdZnS, CdS), Ochre, Kurkuma sarısı, Krom sarısı (PbCrO4), disazodiarylide
Yeşil Bakırtaşı([Cu2(CO3)(OH2)]), Krom oksit (Cr2O3), Cu/Al ftalosiyanin, Monoazo pigmentleri, Demir siyanür
Mavi Kobalt mavisi, gök mavisi, azürit (bakır karbonatta bol miktarda bulunur), Lapis lazuli (sodyum alüminyum silikatta bol miktarda bulunur), Mısır mavisi (kalsiyum bakır silikatta bol miktarda bulunur), Bakır ftalosiyanin
Mor Quinacridone, Dioxazine, Karbazol, Manganez Amonyum Pirofosfat
Beyaz Kurşun karbonat (PbCO3), Titanyum dioksit (TiO2), Baryum Sülfat (BaSO4)
İlginizi Çekebilir!  Sağlıklı Parmak Boyası Nasıl Yapılır?

 

Peki ya taşıyıcı solisyon? 

Taşıyıcı çözelti; mürekkebin uygulandığı bölgeye eşit şekilde dağılmasını sağlar. Bunun yanısıra enfeksiyona sebep olan bakterileri ortamdan uzak tutar. Tek başına veya kombinasyon halinde en yaygın olarak kullanılan bileşikler şunlardır:

  • Gliserol
  • Etanol, metanol ve izopropil alkol
  • Witch hazel
  • Propilen glikol
  • Saf su
  • Denatüre alkol (mavi ispirto) (tek başına kullanılırsa cilt yanıklarına sebep olur)

Avrupa Birliği’nin dövmeyle ilgili sağlık riskleri raporunda Avrupa’da kalıcı dövmelerde kullanılan organik boyaların yüzde 40’ının deride kozmetik amaçla kullanım için onay almadığını ve yüzde 20’sinin ‘karsinojenik aromatik aminler’ içerdiğine dikkat çekiliyor. Ancak maalesef bu alanda kullanılan kimyasallara ilişkin ciddi bir düzenleme eksikliği mevcut.

Tam da bu noktada günü kurtarmak için devreye kimyagerler giriyor. Tamam belki kurtarmak için değil ama en azından bazı dövme boyalarının ne olduğunu tam anlamıyla belirlemek için.

2001 yılının “Dermatoloji Arşivinde” Antony Timko ve meslektaşlarının enerji dağılımlı spektrometre (EDS) ile x-ray mikroanalizi kullanarak dövme pigmentlerinin kimyasal yapısının incelenmesi adında bir çalışması mevcut. Bu çalışmaya göre dövme boyalarında yapısında tespit edilen en yaygın bileşikler oksijen (%73), titanyum dioksit (%67) ve karbon (%67). Ama bu oranlar farklı ürünlerde, hatta aynı renk ürünlerde bile büyük oranda farklılık göstermekte.

Bilim severlerin yaptırmak isteyebileceği 15 muhteşem dövmeyi incelemek isterseniz sizi böyle alalım..

Sizce faydalı mıydı?

Değerlendirme: 4 / 5. Oylayan: 1

Yorum Yap