Elinizdeki bozuk paraları nasıl daha parlak hale getirebileceğinizi biliyor musunuz ? Aslında çok basit.
Malzemeler :
- Birkaç tane eski (parlak olmayan, paslı) bozuk para
- 1/4 bardak beyaz sirke
- 1 çay kaşığı tuz
- Metal olmayan kase
- Kağıt havlu
Yapmanız Gerekenler :
- Sirkeyi kaseye dökün ve üzerine tuzu ilave edip karıştırın.
- Bozuk paralarınızı içine bırakın ve 10’a kadar yavaşça sayın.
- Paraları çıkarın, su ile durulayın ve ardından kurulayın. Parlaklığı görünce çok şaşıracaksınız!
Peki bu olay nasıl gerçekleşir ?
O kasede gerçekleşen olay aslında ufak, hoş ve süslü bir kimyasal reaksiyondan ibaret. Sirke bir çeşit asittir. (Asetik asit içerir) Sirkedeki asit tuzla reaksiyona girerek, bozuk paraların matlaşmasına sebep olan bakır oksit’ i çözer. Gerçekleşen olayın özü budur. Ancak henüz bitmedi şunları da deneyin :
Kaseye daha fazla bozuk para atın. 10 saniye bekleyin. Fakat bu sefer bozuk paraları durulamayın. Çıkarın kağıt havlu üzerine bırakın ve kurumasını bekleyin. Zamanla bozuk paranızın üzerinde yeşilimsi-mavi renkte malakit ya da diğer adıyla bakır taşı formu göreceksiniz.
Sirke tuz karışımımız içine bu sefer somun ve civata atıyoruz ve izliyoruz. Somun ve civatanın bakır rengini aldıklarını gördüğünüzde şaşırmayın. Sirke bozuk paralarınızın üzerindeki bakırı çözmüştü hatırlarsanız, eğer sirke içinde yeteri kadar bakır var ise; bu bakır ortamdaki metale (somun ve civata) atakta bulunur ve metallerimiz yeni bakırımsı renklerine kavuşur. Harika değil mi ?
Bunları da siz deneyin ! ve deneyimlerinizi bizimle paylaşın.
Bir bilim adamının en büyük özelliklerinden biridir merak. Size verilenle asla yetinmeyin. Daha fazlasını deneyin, gözlemleyin, yorumlayın.
1- Diğer asitler (limon ya da portakal suyu gibi) sirke ile aynı işi görür mü ?
2- Tuzun miktarı değiştirmek deneyin kimyasında değişiklik yaratır mı ?
3- Bu temizleme kimyası farklı eşyalarda da işe yarıyor mu ? (eski jetonlar vs. )
11 yorum
acaba elma sirkesi ile yaparsak olurmu ??
Elma sirkesi de aynı işlevi görecektir. Çünkü onun da yapısında asetik asit var. Ancak daha seyreltik yani beyaz sirkeye göre asit oranı daha az olabilme ihtimaline karşı biraz daha fazla bekletmeniz gerekebilir.
Ayrıca para dışında diğer gümüşlerinizi parlatmak için de, gümüşlerinizi yarım bardak elma sirkesi ve 2 yemek kaşığı karbonat karışımına bırakıp, 2-3 saat bekletip, durulayıp kuruladığınız zaman gümüşlerinizin ilk günkü gibi parladığını görebilirsiniz.
Ben bu deneyi yapmak istiyorum ama beya sirke yok elimde üzüm sirkesi kullanırsam bi değişiklik olurmu ?
Aynı etkiyi görmeniz mümkündür. Ancak deneyin sonunda da belirttiğimiz gibi elinizde bulunan sirke ile deneyin. Limon suyu ile deneyin. Farklı seçenekler türetin.
Deneyimlerinizi de bizimle paylaşın.
bende sirke kullandım elma sirkesi ama üztüne mor lekeler kaldı ne yapmam lazım?
Şu an A101 mağazalarında temizlik sirkesi diye satılan (beyaz sirke) bir ürün mevcut onu alıp bir deneyebilirsiniz. Gözlemlerinizi lütfen bize bildiriniz. Bu işlem de olmazsa başka işlemlere başvurmak gerekebilir.
Ayrıca Migros mağazalarında da beyaz sirke satılmaktadır. Bugün de ona rastladım.
Merhaba,
Öncelikle çok keyifli bir blog/site tebrik ederim.
Konuya yakın bir sorum olacak. Bir bakır borudaki yeşilimsi-mavi renkte malakit ya da diğer adıyla bakır taşını
sirke tuz karışımı ile temizleyebilirmiyim?
Tuzun iyotlu yada iyotsuz olması bakır üzerinde bir fark yaratır mı?
Bir de bakırın yiyecek zehirlenmesine nasıl yol açtığı ve çıplak kullanılması gerektiğinde uzak durulması gerekenleri açıklarsanız sevinirim.
Sevgiyle…
Merhaba Hakan Bey,
Sitemize övgünüz için teşekkür ederiz. Beğenmeniz bizleri mutlu etti.
Soruların hepsi eğer bir yayın yapmak isteseydiniz sormanız gereken sorulardan oluşuyor. Bu soruların cevapları ancak deney sonuçlarıyla alınabilir. Hepsi operasyonel parametreleri oluşturuyor. Mesela sirke yani asetik asitle farklı tuzları bakır taşı üzerinde kullanmak bir parametredir. İyot içeren tuz daha etkili bulunmuşsa iyot miktarının araştırılması bir başka parametredir. Bunları şahsen denemedik. Ancak sizin vesilenizle araştırıp sorularınızı karşılar cevaplar bulabileceğimize inanıyoruz.
Osmanlı zamanında kalaylanmayan bakır tasların zehirlenmeye neden olduğu tıbbi vakalar mevcut. (geçen okumuştum 🙂 ) Metabolizmaya nasıl girdiğini (deri emilimi yoluyla) ve nasıl etki ettiğini de araştırıp size bildiririz. Hatta bu konuyu sizlere yayın olarak sunabiliriz.
Siz de bilginiz dahilinde olanları ya da tecrübe edindiklerinizi bizimle paylaşmaktan çekinmeyin lütfen.
Saygılarımızla…
Öncelikle siteniz harika.Çok teşekkür ediyorum böyle bir site açtığınız için.Evde can sıkıntısından ölüyordum.İlaç gibi geldi.Deney ile ilgili ufak bir şey yazmak istedim.Deneyimde beyaz sirke yerine elma sirkesi kullandım.Dediğiniz gibi de yaptım ama 5-6 saniye daha fazla bekledim.Paralar temizlendi ama arkalarında siyah benekler meydana geldi.Daha önceden de var mıydı bilmiyorum ama ben fark etmemiştim.Acaba sebebi nedir?Bu arada site için tekrardan teşekkürler.
Koleksiyon yaptığım 80e yakın paraya uyguladım ilk uygulamada fark görmeyince daha fazla sirke ve tuz koydum daha sonra hepsini ayrıntılı bir şekilde yıkadım ama şu an hepsi daha eski duruyor çok fazla leke kaldı acil yardım edinnn