Bilimadamları karbondioksitten (CO2) moleküler oksijen (O2) elde etmenin yeni bir yolunu keşfettiler. Bu buluş atmosferdeki oksijenin nasıl oluştuğuna dair bilgilerimizi tamamen değiştirebilir.
Fotosentez mucizevi bir olay, öyle değil mi? Bitkiler, bakteriler ve yosunlar aldıkları karbon dioksiti (CO2) biraz güneş ışığının yardımı ile, hepimizin soluduğu oksijene (O2) çevirirler. Ama şimdi bilim adamları fotosentezi bu eşitliğin dışına çıkardı ve karbon dioksiti lazer ile bombardıman ederek (uyararak) oksijen (O2) elde etmeyi başardılar.
Kimyadaki temel bilgilerimize göre karbondioksit molekülünde karbon oksijen atomları ile çift bağ yapmıştır. Bu bağları kırmaya kalkıştığınız zaman “minimum enerjili yol” basit deyişle daha kolay olan yol bu çift bağlardan birini kırıp, bir oksijen atomu (O) ve bir karbon monoksit (CO) molekülüne ayırmaktır.
Geçtiğimiz perşembe günü Kaliforniya Üniversitesi araştırmacılarının yayınladığı bir rapora göre karbondioksit molekülleri yüksek enerjili vakum UV lazer ışınlarına maruz bırakıldığı zaman uyarılarak bir C molekülü ve bir O2 molekülüne ayrışır.
Önceleri bir karbondioksit molekülünün CO ve O moleküllerine ayrıştığı düşünülmekteydi ve ışığın hangi dalga boylarına maruz kaldığı çok önemsenmezdi çünkü moleküler boyutta konuşursak bu en düşük direnç yoluydu.
Araştırmacıların söylediğine göre karbondioksit moleküllerini karbonmonoksit ve oksijen (CO+O)’e ayırmak için gereken enerji 5 elektron volttan (EV) biraz daha fazladır. Ama C+O2 elde etmek için yaklaşık 11.44 EV’a ihtiyacınız vardır.
Çalışmanın sonuçları birkaç sene öncesine kadar teorik kimyacılar tarafından hipotez edilmişti ama deneysel olarak sonuçlar ve ölçümler şu ana kadar yapılamamıştı.
Detroit’te Wayne State Üniversitesinde kimyager olan Arthur Suits:
CO2 gibi basit moleküllerin bile yüksek enerjiye maruz kaldığı zaman ki davranışlarını anlamak oldukça zorlu bir işlem.
Araştırmacılar laboratuvar ortamında yapılan deneylerde karbondioksit molekülünün vakum içinde yüksek enerjili UV lazer ışığına maruz bırakıldığı zamanın sadece %5’inde C+O2 sonucunun ortaya çıktığını söylüyorlar.
Kaliforniya Üniversitesinde fizikokimya profesörü olan Cheuk Yiung:
Karbondioksiti bu tarz yüksek dalgaboylu ışığa maruz bıraktığınız zaman birden daha fazla yolda ayrışacaktır. Bu yollar da enerjiye bağlı ama incelemelerimiz sonucu uyarılmış karbondioksitin sadece %5’inin C+O2 şeklinde ayrıştığını gördük.
Bilimadamları bu keşfin atmosferdeki oksijenin nasıl meydana geldiğini anlamamızı sağlayabilecek ve hatta “diğer gezegenlerin atmosferlerinde oksijen varmı, yoksa bile oluşabilir mi?” sorularına cevap verebilmesi açısından harika bir buluş olduğunu düşünüyorlar.
2 yorum
Çalışmayı okudum ve çok beğendim öncelikle ama benim kafamda daha değişik bir soru var eğer c+02 ye dönüştürme İşlemi gaz maskelerine uygulansaydı bu işe yararmıydı? Bu teknolojiye ulaşıldığını bir düşünsenize bugün uzaya giden astronotlar uzayda oksijen tüpsüz nefes alabilirdi hatta hatta çernobilde uygun kıyafetle elini kolunu sallayarak bile gezebilirsiniz hatta bunu herkes biliyordur çok yüksek yerlere çıkıldığında örneğin everest gibi oksijen seviyesi çok düşer bu maskeyle bile oraya çıkılabilirdi bilmiyorum çok mu çılgınca bir fikir içersindeyim ??
Eğer gaz maskelerine uygulasan uzayda nefes alamazdın hava yok ama atmosferinde karbondioksit bulunan yerlerde olabilir everestin tepesinde de pek işe yaramazdı çünkü orda ağır gazlar minimum miktarda olur orada çoğunlukla azot gazı olur