Kabartma Tozuyla Yanardağ Yapımı

Kabartma tozu ve sirke ile yapılan yanardağ, gerçek yanardağın mutfaktaki eşdeğeridir. Tabi ki gerçek bir yanardağ değildir ve zararsızdır. Aynı zamanda eğlencelidir de.

Malzemeler;

• 6 su bardağı un
• 2 su bardağı tuz
• 4 yemek kaşığı yemeklik yağ
• Sıcak su
• Plastik şişe
• Bulaşık deterjanı
• Gıda boyası
• Sirke
• 2 yemek kaşığı kabartma tozu
• Yassı bir kap

Nasıl yapılır ?

1. İlk olarak dağımızı dış kısmını oluşturalım. 6 bardak un, 2 bardak tuz, 4 kaşık yemeklik yağ ve 2 bardak su karıştırılır. Karışımın son hali katı ve düzgün olmalıdır. (gerekirse daha fazla su eklenebilir)
2. Yayvan kabın ortasına plastik şişeyi koyun ve az önce elde ettiğiniz hamurumsu katı ile şişenin etrafına volkan şekli verin. Şişenin ağzını kapatmayın ya da içine karışımdan dökmeyin.
3. Şişeyi sıcak su ile doldurun ve üzerine kırmızı gıda boyası ekleyin. (Bu işlem şişenin çevresini hamurla sarmadan öncede yapılabilir)
4. Şişeye 6 damla deterjan ekleyin. Deterjan reaksiyon sırasında oluşan köpüğü tutmaya yardımcı olur ve böylece daha iyi lav elde edilir.
5. Şişeye 2 kaşık kabartma tozu ilave edilir.
6. Yavaşça şişeye sirke eklenir… Dikkat – Patlama Zamanı!!

İpuçları;

1. Oluşan lav sirke ile kabartma tozu arasında meydana gelen reaksiyondan dolayı oluşmaktadır.
2. Bu reaksiyon da, gerçek volkanlarda olduğu gibi karbon dioksit gazı açığa çıkar.
3. Açığa çıkan karbondioksit volkandaki gaz kabarcıkları dışarıya çıkana (deterjan sayesinde) kadar şişeye basınç uygular.
4. Çok az gıda boyası eklerseniz kırmızı-turuncu renk tonunda bir lav elde edersiniz. Turuncu en iyi gibi görünüyor. Daha parlak bir görünüm için biraz kırmızı, sarı hatta mor ekleyebilirsiniz.

Kabartma tozu ve sirke karışımının yanardağ gibi patlamasının sebebi aslında bir asit-baz reaksiyonudur. Asetik asit ( zayıf asit), sodyum bikarbonat (baz) ile nötralizasyon reaksiyonuna girer. Açığa karbon dioksit gazı çıkar.Karbondioksit gazı da patlama sırasında açığa çıkan baloncuk ve köpükten sorumludur.

Kabartma tozu (sodyum bikarbonat) + sirke (asetik asit) –> karbondioksit + su + sodyum iyonu + asetat iyonu

NaHCO3(s) + CH3COOH(l) –> CO2(g) + H2O(l) + Na+(aq) + CH3COO-(aq)

Reaksiyonu parçalarsak sırasıyla şu adımlar gerçekleşir;

NaHCO3 <–> Na+(aq) + HCO3-(aq)
CH3COOH <–> H+(aq) + CH3COO-(aq)

H+ + HCO3- <–> H2CO3 (carbonic acid)
H2CO3 <–> H2O + CO2

Orjinal yazıyı burada bulabilirsiniz.