Cam ardında güneş yanığı olmayacağınızı duymuş olabilirsiniz, ancak bu camın tüm ultraviyole veya UV ışığı engellediği anlamına gelmez.
‘’Güneş ışınları ve korunma yolları – I’’ yazımında size UV ışık türleri hakkında bilgi vermiştik. İsterseniz bir göz atabilirsiniz.
Peki, cam ne kadar UV ışığı engeller?
Görünür ışığa karşı geçirgen olan cam neredeyse tüm UVB ışınlarını emer. Güneş yanığına sebep olan dalgaboyu aralığı da budur, bu sebeple camın arakasında güneş yanığı olmazsınız bilgisi doğrudur.
Bununla birlikte; UVA, görünür bölge spektrumuna UVB’den daha yakındır. UVA’nın yaklaşık % 75’i sıradan camlardan geçmektedir. UVA, cilt hasarına ve kansere yol açabilen genetik mutasyonlara sebep olabilir. Cam, sizi Güneş’in cilt hasarı vermesinden koruyamaz. Bu olay iç mekan bitkilerini de etkiler. Evinizdeki bitkiyi dışarı çıkardığınızda yapraklarının yandığını hiç gözlemlediniz mi? Böyle yaptığınızda bitki, güneş geçiren pencere arkasında kalmayla kıyaslandığında dışarıdaki yüksek seviye UVA ışınlarına alışık olmadığından yaprakları yanar.
Kaplama veya boyama UVA ışınlarına karşı korur mu?
Cam bazı durumlarda UVA ışınlarına karşı korumak için işlemlerden geçirilir. Örneğin, camdan yapılmış güneş gözlüklerinin çoğuna kaplama yapılmıştır ve bu sayede hem UVA hem de UVB ışınlarını engeller.
Otomobillerdeki lamine ön camlar, UVA ışınlarına karşı tam olmasa da koruma sağlamaktadır. Yan ve arka otomotiv camları normalde UVA ışınlarına karşı koruma sağlamaz. Benzer şekilde evlerdeki ve ofislerdeki pencere camları da UVA ışınlarını çok fazla filtre etmez.
Cam renklendirme, camın geçirdiği görünür ışık ve UVA ışınlarının miktarını azaltır. UVA ışınlarına karşı hala geçirgendir ki ortalama olarak UVA ışınlarının % 60 – 70 kadarına izin verir.
Floresan Lambalardan ve Ultraviyole ışık
Floresan lambalar UV ışık yayarlar, fakat genellikle bir sorun oluşturacak düzeyde değildir. Bir floresan lambadaki elektrik UV ışık yayabilen bir gazı uyarır. Lambanın içi fosfor veya bir başka floresan madde ile kaplıdır ki bu maddeler ultraviyole ışığı görünür ışığa dönüştürür. Bu işlemde üretilen çoğu UV ya kaplama tarafından emilir ya da emilmeyerek camdan geçer. İngiltere Sağlık Koruma Kurumu, floresan lambaların oluşturduğu UV ışığının, UV ışınlarına maruz kalmış bir bireye etkisinin yaklaşık % 3 olduğunu belirtmektedir. Bireyin UV ışınlarına maruz kalması; ışığa ne kadar yakın oturduğuna, kullanılan ürünün türüne ve ne kadar süreyle maruz kaldığına bağlıdır. Floresan düzeneğine mesafenizi artırarak veya koruyucu giysiler giyerek maruziyeti azaltabilirsiniz.
Halojen Lambalar ve Ultraviyole ışık
Halojen lambalar az da olsa ultraviyole ışık yayar ve yapımında genellikle kuvars cam kullanılır. Çünkü gaz kendi akkor sıcaklığına ulaştığında sıradan camlar üretilen ısıya dayanamaz. Saf kuvars UV ışınlarını filtreleyemez, bu nedenle halojen lambalardan UV ışınlarına maruz kalma riski vardır. Lambalar bazen yüksek sıcaklık için özel camlar (UVB ışınlarını az da olsa engelleyen) veya katkılı kuvars (UV ışınlarını engelleyen) kullanılarak yapılır. Bazen halojen lambaların içi camla kaplanır. Saf kuvars lambadan gelen UV ışınlarına maruziyet; ışığın yayılmasını sağlamak için kullanılan bir dağıtıcı kullanılmasıyla veya lamba mesafesini artırılmasıyla azaltılabilir.
Siyah Lambalar ve Ultraviyole ışık
Siyah lambalarda (Ultraviyole lamba da denir) özel bir durum mevcuttur. Siyah bir lamba, ultraviyole ışığı engellemek yerine bu ışığı iletmek için tasarlanmıştır. Bu ışığın büyük bir bölümü UVA ışınlarıdır. Bazı ultraviyole lambalar spektrumdaki UV kısmını daha fazla iletir. Lambadan mesafenizi uzak tutarak, maruz kalma süresini sınırlayarak ve ışığa bakmaktan kaçınarak bu lambaların hasar riskini en aza indirgemiş olursunuz. Partiler için satılan çoğu siyah lamba oldukça güvenlidir.
Kaynak: chemistry.about.com
1 Yorum
iyigunler yucel bey gecenlerde bir videoda icten ayrica ark tupu bulunan cift katman yuksek civa gazi basincli lambalardan birjnin florasan tozlu kismi kirilarak icerdeki ark tupunun aciga cigarilip , cikan uv-c isinlari ile oda icersinde temizlik ve bir miktarda ozon ortaya ciktigina dair bir rus kanalinda video gordum bunu evimizde isiga kendimizi maruz birakmaksizin kullanabilirmiyiz verimli olurmu acaba ?