Tuzlu sudan tuzun nasıl ayrılacağını veya içmek için deniz suyunu nasıl arıtabileceğinizi hiç merak ettiniz mi? Bu aslında çok basit bir işlem. En yaygın kullanılan iki yöntem mevcut; damıtma (distilasyon) ve buharlaştırma (evaporasyon) ancak iki bileşeni birbirinden ayırmak için daha birçok yöntemin de mevcut olduğunu unutmayınız.
Distilasyon ile tuz ve su ayrılması
Suyu kaynatır veya buharlaştırırsanız geriye katı olarak tuz kalacaktır. Eğer su elde etmek isterseniz, distilasyon yöntemini kullanabilirsiniz. Distilasyonda tuzun kaynama noktası daha yüksek olduğu için bu yöntem tuzla suyu ayırmada işinize yarar. Evde tuzu ve suyu ayırmanın bir yolu tuzlu suyu kapaklı bir tencerede kaynatmaktır. Kapağın biraz dışa doğru çıkıntı ile kurulması sayesinde iç tarafta yoğunlaşan su, kenardan aşağı doğru akacağından ayrı bir kapta toplanabilecektir. Arıtılmış suyunuz hazır, tebrikler! Tüm suyun kaynaması sonucu tencerede yalnızca tuz kalır.
Evaporasyon ile tuz ve suyu ayırmak
Evaporasyonda distilasyonla aynı şekilde işler ancak daha yavaş bir hızla. Sığ bir tavaya tuzlu suyu dökün. Su buharlaşıp gidecek ve geride tuz kalacaktır. Sıcaklık yükseltilerek veya sıvı yüzeyi üzerine kuru hava üflenerek süreç hızlandırılabilir. Bu yöntemin başka bir varyasyonu, siyah bir fon kağıdına veya kahve filtresi üzerine tuzlu suyu dökmektir. Bu tuz kristallerini tencerenin kenarından kazımaktan daha kolay dönüşüm sağlar.
Diğer yöntemler
Sudan tuzu ayırmak için bir başka yöntem ters osmoz’dur. Bu yöntemde su geçirgen bir filtre içinden geçilir ve (pompa yardımıyla) suyun dışarı itilmesiyle tuz konsantrasyonu artmış olur. Bu yöntem etkili olmakla birlikte ters osmoz pompaları nispeten pahalıdır. Ancak, evde veya kampta suyu arıtmak için kullanılabilir.
Elektrodiyaliz suyun saflaştırılması için de kullanılabilir. Bu yöntemde, negatif yüklü bir anot ve pozitif yüklü bir katot su içine yerleştirilmiş ve gözenekli bir membran ile ayrılmıştır. İki uç arasına bir elektrik akımı uygulandığında, anot ve katot pozitif sodyum iyonlarını ve negatif klor iyonlarını kendilerine çeker ve geride saf su kalır. Yalnız bu yöntem yüksüz kirleticileri ayıramayacağından suyu içmek için güvenli seviyeye getiremeyebilir.
Tuz ve suyun ayrılması için kimyasal bir yöntem vermek gerekir ise tuzlu suyla dekanoik asiti karıştırmaktır. Ardından çözelti ısıtılmalıdır. Soğuduktan sonra tuz çökelerek çözeltiden ayrılır. Su ve dekanoik asit ayrı fazlarda bulunur ve bu sayede su kolaylıkla ayrılabilir.
Kaynak: chemistry.about.com
1 Yorum
uuuu