Aseton ve Chaim Weizmann

aseton

Alman kimyagerler gaz üretmek için deney üstüne deney yaparken, İngiltere’de Haim Weizmann isimli bir musevi profesör, önemli bir maddeyi bakteriyel fermantasyonla büyük miktarlarda elde etmeyi başarmıştı. Bu madde asetondu ve “cordite” isimli dumansız barutun yapımında son derece gerekliydi.

Cordite, 19. yüzyılın sonlarında yine İngilizler tarafından bulunmuş bir patlayıcıydı. “Dumansız sevk barutu” olan bu madde, nitroselüloz ile nitrogliserin isimli patlayıcıların karışımından meydana geliyordu ve o günden itibaren İngiliz İmparatorluğu’nun bütün kara ve donanma topçusu, mermilerinde bu patlayıcıyı kullanıyordu. Cordite’in iki yararı vardı: Hem mermiyi daha güçlü fırlatıyor, hem de duman çıkarmıyordu ve dumanın olmaması, topun yerini düşman tarafından belirlenmesini de önlüyordu.

Kimya sektöründe “endüstriyel fermantasyonun babası” olarak anılan Weizmann, “clastridium acetobutylicum” adı verilen madde ile aseton üretme yöntemini 1912′de bulmuştu ama, o sıralarda kimse ticari olarak fazla önem vermemişti. Weizmann, savaş  çıkınca İngiltere’nin en güçlü siyasetçileri olan Lloyd George ve Churchill ile tanıştırıldı ve hemen Kraliyet Deniz Kuvvetleri Laboratuvarı’nın başına getirildi.

Aaseton önceleri tahıldan elde ediliyordu. Ancak, Çanakkale’nin geçilememesi ve Rus buğdayının Karadeniz’den çıkamayışı, İngiltere’de tahıl kıtlığı yarattı. Weizmann, kısa sürede buna çözüm buldu; aseton için gereken nişastayı atkestanesinden üretti. İngiliz Hükümeti, artık ilkokul çocuklarına savaş boyunca tüm ülkede atkestanesi toplatacaktı.

Mucidi olduğu yöntemle çok ucuza aseton üreterek özellikle İngiltere’nin savaştaki ateş gücüne büyük katkı sağlayan Weizmann, İngiliz Hükümeti tarafından ödüllendirilmekte gecikmedi. Ödül töreninde kendisine “Dile İngiltere’den ne dilersen” diyenlere Weizmann’ın yanıtı, “Halkım için bir vatan…” sözleri oldu… Bu “vatan”ın neresi olacağı da 2 Kasım 1917 tarihli ünlü Balfour Deklarasyonu ile bugünkü israil olarak belirlendi.

Tıpkı Birinci Dünya Savaşı’nda İngilizler’e yaptığı gibi, İkinci Dünya Savaşı’nda da Amerikalılar’a bir “şıklık” yaptı ve 1942′deki sentetik lastiği icad ederek Amerika’ya hediye etti.

İlginizi Çekebilir!  Kimyasal Silah Kullanan Bombardıman Böceği

… Weizmann, 1948′de İsrail devletinin ilk Cumhurbaşkanı olmuştur.

Alıntı :  Habertürk Tarih, Yetkin İşcen

Sizce faydalı mıydı?

Değerlendirme: 0 / 5. Oylayan: 0

Yorum Yap