Sıfırdan Şampuan Nasıl Yapılır?

Kozmetik sektöründe çalışanlar zaten bilir, çalışmak isteyenler için de bir kozmetik ürün formülatörü olmak için en hızlı yol bir ürünün “taklidini” yapmaktır. Taklidi derken bir kozmetik ürününün formülünü alırsınız, içeriklerini belirlersiniz ve sonra uygulama ile oranları bulmaya çalışırsınız. Bu konuyla ilgili nasıl yapabileceğinize dair hazırladığımız e-kitabımızı burada bulabilirsiniz.

Bu tarz çalışmaların bir çok avantajı vardır. Hızlıdır, kullanılan malzemeleri daha çabuk tanımanıza olanak sağlar, başarısızlık riski daha azdır. Sıfırdan ürün yaratmak gerçekten zor bir işlemdir.

Konumuza dönelim. Sıfırdan bir şampuan üretmek istiyoruz. Ancak burada da yine hazır bir formül üzerinden çalışmaya başlayalım. Sizler için VO5’in Normal saçlar için olan şampuanını seçtim ve ilk adım için gereksiz olan malzemeleri çıkardım. Şampuanı oluşturmak için olmazsa olmaz malzemeleri bıraktım.

VO5 Normal Şampuan shampoo-formula-225x300

İçindekiler : Su, Sodyum Lauril Sülfat, Kokamidopropil Betain, Amonyum Klorür, Sodyum Lauret Sülfat, Esans, Sitrik Asit, Sodyum Klorür, Tetrasodyum EDTA, DMDM Hydantoin, Yellow 6 (Cl 15985)

*Cl xxxxx: Cl (color‘ın kısaltması) harflerini takip eden beş rakamdan oluşan kodlar, kozmetik ürünlere katılan, çoğu sentetik pigmentleri ifade eder. Her kod ayrı bir rengi temsil eder.

! Kozmetik ürünleri kullanırken içindekiler bölümüne özellikle dikkat etmenizi istiyorum. O bölümler ürünlerin %99’unda İngilizce yazılmıştır. Bazı ürünlerin Türkçe karşılığı bile yok.

Su

Su,bu şampuanın (hemen hemen diğer bütün şampuanların) en büyük kısmıdır. Ürünün %80-90 kadarını oluşturur. Şampuanınız için kullanacağınız suyu direk şehir şebekesinden alabilirsiniz ancak , arıtıcı yardımı ile arıtılmış bir su kullanmanız daha iyi olur.

Sodyum Lauril Sülfat

Şampuana temizleyici özelliğini veren madde. Daha önce yüzey aktif maddelerin (sürfaktanlar) kullanımı hakkında verdiğimiz detaylı bilgiyi burada okuyabilirsiniz. Burada ise daha çok ürünün nasıl elde edildiğinden bahsedeceğiz. Sodyum lauril sülfat üretmek için şu reaksiyonlara ihtiyacınız var.

  1. Lauril alkol + sülfürik asit -> hidrojen lauril sülfat
  2. Hidrojen lauril sülfat + sodyum karbonat -> sodyum lauril sülfat

Yani bu temizleyici maddeyi üretmek için 3 farklı başlangıç maddesine ihtiyacınız var. Lauril alkol, sülfürik asit ve sodyum karbonat. Lauril alkolü ise hindistan cevizi yağı veya petrokimyasal yağlar benzeri yağlar kullanarak elde etmeniz mümkün. C12 moleküllerini damıttıktan sonra yüksek basınçlı hidrojenasyon reaksiyonuyla lauril alkol elde edilebilir.

Sülfürik asit elde etmek için, kükürde (madenlerden elde edilir) ihtiyacınız var. Kükürdü yakarak kükürt dioksit, sonrasında vanadyum oksit katalizörlüğünde oksitleyerek kükürt tri oksit elde edersiniz. Bu maddeyi de suda çözerek sülfürik asit elde etmiş olursunuz.

Sodyum karbonat ise doğrudan doğal kaynaklardan elde edilebilir.

Kokamidopropil Betain

Daha kremsi köpük elde etmek için, karışımı yoğunlaştırmak ve tahriş etkisini azaltmak için kullanılan ikinci bir yüzey aktif maddedir. Sodyum lauril sülfat gibi bu madde de hindistan cevizi yağından elde edilir. Hindistan cevizi yağı; laurik asiti ortadan kaldırmak için parçalanır. Bu parçalar dimetilamin (metanol ve amonyak arasındaki reaksiyon sonucu oluşur.) ve akrilonitril (amonyak ve propilen arasındaki reaksiyon ile elde edilir) ‘den meydana gelen dimetilaminopropilamin ile reaksiyona sokulur. Buradan elde edilen madde kloroasetik asit (HCl ve CH3COOH karışımından elde edilir) ile reaksiyona sokulunca kokamidopropil betain elde edilir.

İlginizi Çekebilir!  El Dezenfektanı Nasıl Yapılır ?

Amonyum Klorür

Bu formülü yoğunlaştırmak için kullanılan birincil dozdur. Sodyum karbonat oluşum reaksiyonunda yan ürün olarak elde edilir. Reaksiyonun gerçekleşmesi için CO2 (hava), Amonyak (hava), Tuz (mineral) ve suya ihtiyaç vardır.

CO2 + 2 NH3 + 2 NaCl + H2O → 2 NH4Cl + Na2CO3

Sodyum Lauret Sülfat

Sodyum lauril sülfatın üretimine oldukça benzer bir yolla üretilir. Farkı ise; lauril alkol, sülfürik asitten önce etilen oksit (ham petrolden üretilir) ile reaksiyona girer. İçeriklerin tahriş potansiyelini düşürmeye yardımcı olur.

Esans

Ürünün daha hoş kokması için eklenirler. Koku malzemeleri birçok yerden elde edilebilir, bunu şuan burada açıklamak zor olabilir. Koku üretmek için hem sentetik hem de doğal kaynaklı malzemelerin kullanıldığı söylemek şimdilik yeterli olacaktır.

Kokunun kimyası ve insanlar üzerinde etkilerini merak ediyorsanız sizi şöyle alalım.

DMDM Hydantoin

Formülde ki birincil koruyucu maddedir. Formülü, zararlı olabilecek mikrobiyal etkilerden korumak için kullanılır. Hydantoin aslında ismini de aldığı allantoin’den üretilir. Ama birincil üretimi, üre ile glikolik asidin reaksiyona sokulmasından oluşur.

Sitrik Asit

Şampuanın pH değerini ayarlamak için formül üreticileri sitrik asit gibi bir asit eklerler. Sitrik asit turunçgillerden elde edilebilir olsa da, birincil üretim kaynağı şekerlerin bakteriyel fermantasyonudur.

Tetrasodyum EDTA

Şelat oluşturarak sert sudan iyonların etkisini indirgemeye ve koruyucuların daha iyi çalışmasına yardım eden bileşiktir. Bu yararlı molekül etilendiamin, formaldehit ve sodyum siyanürün reaksiyonu sonucu oluşur. Kulağa korkutucu geliyor ama etilendiamin, amonyak ve etandan oluşur. Formaldehit, metanolden gelir. Sodyum siyanür ise sodyum hidroksit ve hidrojen siyanürden (metan ve amonyaktan oluşur) oluşur.

Yellow 6 (Cl 15985)

Şampuana hoş görünümlü sarı/turuncumsu rengi vermek için kullanılır. Oldukça karmaşık bir moleküldür ve nasıl yapıldığına dair çok detaylı bilgim yok. Ama hiç şüphe yok ki; amonyak ve petrol kimyasalları içeriyor.

Sodyum Klorür

Ürünün yoğunlaşmasına katkı sağlar. Çoğunlukla tuz madenlerinden elde edilir.

Şampuan Üretmek

Artık sıfırdan bir şampuanın nasıl üretildiğine dair bilginiz var. Başlangıç için ihtiyacınız olabilecek ürünler

  • Hindistan cevizi
  • Hava
  • Su
  • Tuz
  • Petrol
  • Metanol
  • Kükürt

Tabiki; eğer zamanınızı formülü optimize etmeye harcamak istiyorsanız; hammaddeler ile başlamak yerine direk piyasadan hazır olarak alıp kullanmak daha iyi bir fikirdir.

Kaynak : chemistscorner.com

Sizce faydalı mıydı?

Değerlendirme: 4.6 / 5. Oylayan: 10

1 Yorum

  • Yasemin

    3 Ocak 2017 - 11:45

    Merhaba sülfatın saça oldukça zarar verdiği üzerine yazılar okudum. Sülfatsız şampaunlar çoğunlukla önerilmekte. Bu konuda ne düşünüyorsunuz

Yorum YapYasemin İptal Et